В белорусском журнале «Наш край» (№ 8–9
за 1928 год) была опубликована статья П. Чайковского «На сямурадзкіх
пясках», в которой
наряду с иной информацией
сообщалось, в частности, следующее (цитируем без перевода):
«Сямурадзкія пяскі знаходзяцца побач з вёскай Сямурадцы –
на захад ад апошняй (территория
современного Житковичского района Гомельской области Беларуси. – А. Р.).
Аддзяляюцца пяскі ад вёскі вузкім балотам, якое абступае
плошчу пяскоў навакол, так што прайсці на пяскі можна толькі праз грэблю ад
дарогі ў вёскі Сямурадцы і Старажоўцы з Турава. У сухі час можна прабіцца на
пяскі з боку самае вёскі цераз хмызнякі ад вясковых гародаў.
Калі кінуць агульны погляд на пяскі, можна думаць, што
калісь гэта была пясчаная выспа, значнай вышыні ўзгорак сярод балота або вады.
У сучасны момант дзякуючы пануючым у нашай мясцовасці паўднёва-заходнім вятрам,
развеяўшым пясок амаль што ў тры староны, мы знаходзім на месцы колішняй гары
шэраг паасобных пясчаных бугроў з растучымі на іх нізкарослымі дрэвамі (хвоі,
алешыны) і хмызнякамі, а паміж бугроў – шэраг котлішч.
Галоўнае котлішча, багата зарослае дрэвамі і кустамі,
знаходзіцца амаль пасярэдзіне плошчы пяскоў, а яго падковай абкружае вал пяску,
канцы якога ўпіраюцца ў гароды вёскі Сямурадцы.
Пяскі займаюць амаль што квадратовы кіламетр. Форму маюць
прадаўгаватую, выцягнутую з захаду на ўсход. Дзякуючы таму, што сяляне вёскі
Сямурадцы займаюць частку гэтае плошчы пад свае палеткі (сеюць жыта, ячмень,
лубін), плошча пяскоў памяншаецца, асабліва з паўднёвага і заходнага бакоў».
Далее в статье высказывалось
предположение о том, что «семурядские пески» – это не что иное, как древнее
поселение, о чём свидетельствуют различные кремневые предметы, которые можно
найти в данном месте.
Согласно преданию, деревня Семурядцы
возникла в местности под названием Семирядцы,
где когда-то семь старейшин туровских князей судили да рядили, то есть вершили
суд.
Семь старейшин с учётом сакральности
числа «семь» и сам суд могут быть аллегорическими образами, связанными не
просто с древним поселением, но и с культовым объектом.
© А. Ф. Рогалев. Скрытый смысл географических названий, легенд и преданий (на материале Беларуси). – Гомель: Барк, 2012. – 208 с. (с. 171–175).